Je hoort je kleine brabbelen…je draait je om…kijkt op je klok en het is…5:00 uur en dus is je baby weer te vroeg wakker! Je haalt alle mogelijke acties uit om je baby terug in slaap te krijgen, maar niets helpt. Er zit niets anders op dan opstaan. Herkenbaar? Baby’s die te vroeg wakker worden: de grootste uitdaging van ouders (en kinderslaapcoaches).
Wanneer is jouw kindje (extreem) vroeg wakker?
Wat als de ene ouder als extreem vroeg wakker voelt, kan voor de andere ouder nog meevallen. Handig dus om een idee te hebben wat de gemiddelde tijdstippen zijn dat baby’s wakker worden. Gemiddeld wordt een baby namelijk wakker tussen 6:00 en 7:00 uur ’s ochtends. Ze kunnen op dat tijdstip spontaan wakker worden, maar het is ook een goed tijdstip om hen te wekken aangezien dit het beste bij hun biologisch klok en circadiaanritme past als ze op tijd zijn gaan slapen. Is jouw kindje voor 6:00 uur wakker, dan is het te vroeg wakker. Is jouw kindje rond de klok van 5:00 uur wakker, dan kunnen we zelfs zeggen dat jouw baby extreem vroeg wakker is! Gelukkig is hier wat aan te doen!
Wat is de reden dat je baby te vroeg wakker wordt?
‘Ik heb gewoon een vroege vogel’ zeggen veel ouders die zich erbij neergelegd hebben. Alleen is het wel zo dat slapen een vaardigheid is en aangeleerd gedrag. Het is dus zeker een poging waard om dit gedrag te veranderen. Tussen 4:00 uur en 7:00 uur bevinden je kindje zich in de REM-slaap, de fase waarin ze minst diep slapen. Binnen no-time zijn ze wakker en is het moeilijk voor ze om terug in slaap te vallen. Ok, laten we aan de slag gaan! Weet jij wat de kernoorzaak is waardoor jouw baby te vroeg wakker wordt? Want een ‘early riser’: een baby met een te late bedtijd en te weinig slaap hoeft niet zo te blijven!
Oorzaken en tips als jouw baby vroeg wakker wordt
Er kunnen een of meerdere oorzaken zijn dat jouw baby vroeg wakker wordt. Hierbij gaan we er trouwens vanuit dat jouw kindje niet ziek is, dit kan namelijk er ook tot leiden dat jouw baby vroeg wakker is, maar dit is natuurlijk een hele andere soort oorzaak en heeft ook een ander soort oplossing nodig.
1. Te laat naar bed
Het klinkt tegenstrijdig, maar een té late bedtijd kan er voor zorgen dat jouw kindje te vroeg wakker wordt. Het kan namelijk niet alleen voor een verstoord ritme zorgen, het kan er ook voor zorgen dat jouw kindje oververmoeid wordt. Hierdoor slaapt jouw kindje slechter: minder diep, meer wakkere momenten en eerder wakker in de ochtend.
De oplossing in dit geval is juist om jouw kindje iets eerder naar bed te breng. Introduceer dit geleidelijk: bijvoorbeeld door jouw kindje elke avond 5 tot 10 minuten eerder naar bed te brengen. Hoe meer jouw baby al aan het begin van de avond slaapt, hoe beter ook de ochtend zal verlopen. Natuurlijk gebeurd dit niet van de een op de andere dag, maar als je dit consistent volhoudt dan zul je al snel verbetering gaan merken.
2. Teveel licht in de kamer
Een van de meest voorkomende oorzaken van (extreem) vroeg wakker worden en die gelukkig ook makkelijk op te lossen is, is een kamer die te licht is. Zeker gedurende de zomer kan dit problemen opleveren. Licht aan betekent namelijk baby “aan”. Dit geldt trouwens niet alleen voor een kamer zonder gordijnen of met veel licht, reeds een klein beetje licht in de slaapkamer kan jouw baby doen ontwaken. Controleer dus hoeveel licht er in de ochtend op de babykamer naar binnenkomt.
Gelukkig is de oplossing simpel: verduisterende gordijnen. Let ook bij de bevestiging erop dat er aan de bovenkant en onderkant niet alsnog licht naar binnenkomt. Ben ook voorzichtig met nachtlampjes op de slaapkamer; ook deze kunnen (te)veel licht geven. Kies daarom voor een nachtlampje met mild licht in bijvoorbeeld de kleur rood. Fijn hierbij zijn nachtlampjes waarbij je zelf de kleur en intensiteit kunnen instellen. Op die manier kun je experimenteren wat het beste werkt voor jouw kindje. Zelf zijn wij fan van bijvoorbeeld dit nachtlampje met acht kleuren.
3. Omgevingsgeluid
Net zoals bij licht, kan je kindje ook te vroeg wakker worden door geluid. Dit kan geluid van in het huis zijn dat jullie als ouders (onbewust) zelf creëren of geluid van buitenshuis. Bij dit laatste kun je denken aan geluid van het verkeer, de buren maar ook bijvoorbeeld vogels. Op veel van deze externe geluiden heb je zelf geen invloed. Een goede oplossing is dan het gebruik van white noise. White noise oftewel witte ruis is een monotoon geluid dat helpt om andere geluiden weg te filteren zodat jouw baby lekker kan doorslapen. Je kan een white noise apparaat kopen, een app gebruiken of bijvoorbeeld kijken naar de ventilator in de slaapkamer. Meer weten? Lees dan dit artikel!
4. Dutjes en dagroutine
Deze oorzaak ligt in lijn met oorzaak nummer 1: het gaat over de slaap gedurende de dag. Als jouw kindje teveel dutjes doet, te lange of te korte dutjes doet of de tijd tussen dutjes te kort of te lang is, dan wordt het ritme van jouw baby verstoord. Op die manier kan jouw kindje tijdens een slechtere kwaliteit slaap ervaren waardoor hij of zij (extreem) vroeg wakker wordt.
De oplossing is dan ook om zo veel mogelijk structuur en consistentie toe te voegen gedurende de dag. Zorg ervoor dat de dutjes op de juiste moment plaatsvinden en dat ze van de juiste duur zijn. Wil jij meer weten over de dutjes van jouw baby, lees dan dit artikel.
5. Geconditioneerd gedrag
Jouw baby kan na een aantal maanden geconditioneerd gedrag aanleren: actie leidt tot reactie. Als jij in de ochtend met jouw kindje meteen standaard leuke acties gaat ondernemen, kan jouw kindje zich – hoe jong dan ook – zich hierop instellen. Als reactie erop wordt hij of zij de volgende dag extra vroeg wakker, klaar om weer iets leuks te gaan doen. Ook als jouw baby extreem vroeg wakker wordt en jij pakt jouw baby meteen op om iets te gaan doen kan conditionerend werken en voor jouw kindje zelfs als een beloning voelen waardoor het de volgende dag weer gebeurd.
De oplossing ligt in het doorbreken van dit actie-reactie patroon. Als jouw baby vroeg wakker wordt laat hem of haar dan in bed liggen tot het gewenste tijdstip en stel leuke/sociale activiteiten uit totdat het tijd is om ook daadwerkelijk op te staan. Begin de dag rustig pas rustig op het tijdstip dat jij vindt dat het tijd is om de dag te beginnen.
Extra tip: Op het gewenste tijdstip geef je je kleine een ‘dramatic wake-up’. Wandel vrolijk naar binnen, zeg goedemorgen en gooi de gordijnen open voor daglicht of zet het licht aan wanneer het buiten nog donker is.
Wanneer je deze tips twee weken lang consistent toepast zul je zien dat je resultaten bereikt. Natuurlijk kan het ook zijn dat je kindje door een andere reden tijdelijk te vroeg wakker is. Bijvoorbeeld door de wintertijd of de het warme zomerse weer, lees dan eens de specifieke tips hiervoor!
