Is jouw baby oververmoeid? Iedereen heeft wel eens een baby die moe is, bijvoorbeeld doordat een slaapje eens wat korter was dan normaal of je baby gewoon slechter geslapen heeft. Maar een oververmoeide baby is anders en kan echt een nachtmerrie zij voor ouders. Bovendien krijgt elke ouder er wel eens in min of meerdere mate mee te maken. Daarom is het goed om te begrijpen wat oververmoeidheid is, hoe je het kunt herkennen en geven wij je tips zodat je er hopelijk wat aan kunt doen.
Wat is oververmoeidheid bij baby’s?
Natuurlijk is je kindje de ene keer meer moe dan de andere keer en kun je dit soms uit het gedrag van je baby herleiden. Hij of zij zit die dag nu eenmaal niet zo in de flow. Echter een oververmoeide baby betekent eigenlijk dat jouw baby te moe is om te gaan slapen. Je baby is dan als het ware over zijn of haar slaap heen. Terwijl slapen – zowel in de avond als overdag met dutjes – juist zo belangrijk is voor baby’s!
Je merkt waarschijnlijk dat je kindje erg moe is, meer dan normaal huilt en er is ook een kans dat het voeden minder goed gaat. Het grote verschil is dus nu echter dat je kindje niet in slaap valt, maar het juist lijkt of je baby steeds wakkerder en energieker wordt.
Dit gaat vaak gepaard met lamlendigheid en huilen. Ook kan je kindje vaker huilen tijdens het slapen. Dit geldt niet alleen voor een baby tot 1 jaar, maar ook zeker daarna nog. Ook later kunnen kindjes ermee te maken hebben dat ze oververmoeid zijn zonder dat je dit in eerste instantie misschien in de gaten hebt. Het in slaap vallen gaat dan lastiger en ook slapen ze onrustiger.
Wat zijn de symptomen van een oververmoeide baby?
Heb jij het idee dat jouw baby oververmoeid is? Alle baby’s zijn anders en daarmee hebben ook alle baby’s een ander ritme op het gebied van slaap. Ja, we hebben handvatten vanuit de wetenschap op het gebied van leeftijdspassende wakkervensters en er zijn voldoende slaapschema vindbaar op het internet… Zo geven wij zelf ook een overzicht van een slaapschema voor baby’s van 4 maanden.
Maar dat maakt je baby nog geen robot die exact op basis van deze wetenschap goed zal gaan slapen. Heeft je baby moeite met slapen, om wat voor reden dan ook, dan ligt oververmoeidheid al snel op de loer. Wat zijn nu de symptomen van oververmoeidheid waarop je kunt letten?
- Je baby zou eigenlijk moeten gaan slapen, maar valt niet in slaap
- Je baby wordt extreem vroeg wakker (vóór 6.00 uur)
- Je baby valt in slaap tussen de verschillende slaapmomenten, bijvoorbeeld in de Maxi Cosi of kinderagen
- Je baby is extreem vrolijk, druk of zelfs hyperactief
- Maar je baby kan ook just heel veel huilen of zelfs krijsen
- Het voeden gaat minder goed; je baby wilt minder vaak of minder lang drinken
- Je baby valt op de meest onverwachte momenten in slaap
- Je baby is snel gefrustreerd en veert minder makkelijk mee in situaties
- Je baby valt heel moeilijk in slaap of juist heel snel (binnen vijf minuten)
- Je baby komt onhandig over en/of er kunnen sneller ongelukjes gebeuren
Bij oververmoeidheid van een baby gaat het meestal niet over een momentopname: het is niet die ene keer dat je baby niet in slaap valt. Het gaat over een langere periode waarbij je aan je kindje merkt dat hij of zij niet lekker in z’n vel zit en meerdere van bovenstaande symptomen gedurende een langere periode vertoond.
Tips om je oververmoeide baby te laten slapen
Als jij merkt dat je baby oververmoeid is, dan wil je je baby zo snel mogelijk laten slapen. De prioriteit als je oververmoeide baby overstuur is, is om hem of haar eerst te kalmeren. Een baby die last heeft van erge oververmoeidheid kan zelfs krijsen, je baby rustig krijgen is dus stap 1!
Vanaf het moment dat je baby gekalmeerd is kun je beginnen met het werken aan slaperig worden, wat hopelijk leidt tot: slapen! Je kunt de volgende strategieën gebruiken om te helpen bij het slaperig worden:
- Zorg voor een rustige en vooral veilige slaapomgeving
- Creëer een flexibele voedings- en slaaproutine (met leeftijdspassende wakkervensters)
- Laat je baby wennen aan verschillende kalmeringstechnieken anders dan voeden
- Baker je kindje in (alleen als dit passend bij de leeftijd is)
- Gebruik witte ruis
- Gebruik verduisterende gordijnen om de kamer van je baby goed donker te maken
- Gebruik een vast bedtijdritueel en gezette bedtijden
Werk aan een gezond slaappatroon
Oververmoeidheid voorkomen is beter dan ‘genezen’. Zorg ervoor dat je baby binnen zijn wakkervenster terug in slaap is en dat je je baby voldoende slaapmomenten aan blijft bieden. Baby’s van 0 tot 5 maanden hebben een wakkervenster tussen 1 tot 2 uren, baby’s van 6 tot 8 maanden tussen 1,5 tot 3 uren en baby’s van 9 tot 12 maanden tussen 2 tot 4 uren. Ontdek dus op basis van een slaaplogboek of de slaapsignalen van je baby wat het juiste wakkervenster van jouw baby is en blijf daar consistent in. In dit artikel lees je meer over bedtijden en slaapschema’s van baby’s.
Voorkom dat je baby oververmoeidheid wordt; herken slaapsignalen
Om te voorkomen dat je baby oververmoeid raakt voor een dutje, is het herkennen van slaapsignalen bij je baby heel belangrijk. Voorbeelden van slaapsignalen:
- Wrijven over de oogjes of het gezicht
- Draaien hun gezichtje weg van prikkels
- Gapen, hikken of niezen vaak
- Zijn mopperig of huilerig (wat kan overgaan in ontroostbaar huilen of zelfs krijsen)
- Worden hangerig
- Worden in toenemende mate fysiek actief en gaan meer ‘aan’ staan naar gelang ze langer wakker zijn. Dit kan dus een misleidend beeld geven. Je baby wordt actiever en het lijkt of je baby minder moe is, maar eigenlijk is dit dus een slaapsignaal dat je baby echt moe is en er is een nog maar een dunne lijn tussen moe en oververmoeid.
Slaapsignalen doen zich natuurlijk bij elke baby anders voor. Elke baby is immers uniek, dus het is het beste om jouw eigen baby goed te observeren zodat je hem of haar gedrag op dit vlak goed leert kennen.. Tijdens een periode van slaapregressie of wanneer de tijd verzet wordt is het extra belangrijk om goed om slaapsignalen te letten.
Hopelijk geeft dit artikel je voldoende aandachtspunten om oververmoeidheid bij je baby te herkennen en je oververmoeide baby weer te laten slapen. Bovendien weet je beter op welke slaapsignalen je moet letten zodat je het een volgende keer hopelijk kunt voorkomen (maar geen zorgen, dit lukt niet altijd hoor!).